| Mạc Hiến Tông 莫憲宗 | |
|---|---|
| Vua Việt Nam (chi tiết...) | |
| Hoàng đế Đại Việt | |
| Trị vì | 1540 – 1546  |
| Tiền nhiệm | Mạc Thái Tông |
| Thái thượng hoàng | Mạc Thái Tổ |
| Kế nhiệm | Mạc Tuyên Tông |
| Thông tin chung | |
| Tên thật | Mạc Phúc Hải (莫福海) Mạc Đức Nguyên |
| Niên hiệu | Quang Hòa |
| Thụy hiệu | Hiển hoàng đế |
| Miếu hiệu | Hiến Tông (憲宗) |
| Triều đại | Nhà Mạc |
| Thân phụ | Mạc Thái Tông |
| Mất | 1546 Trung Quốc |
Mạc Hiến Tông (chữ Hán: 莫憲宗, ? – 1546) là vị Hoàng đế thứ ba của nhà Mạc trong lịch sử Việt Nam, ở ngôi từ năm 1540 đến 1546. Ông tên thật là Mạc Phúc Hải (莫福海), là người xã Cao Đôi, huyện Bình Hà (nay là thôn Long Động, xã Nam Tân, huyện Nam Sách), tỉnh Hải Dương, Việt Nam.
Tiểu sử
Mạc Phúc Hải là con trưởng của Mạc Thái Tông. Ông còn có tên là Đức Nguyên, được ông nội là Mạc Đăng Dung lập lên ngôi tháng 2 năm Canh tý (1540) sau khi vua cha mất. Ông lấy niên hiệu là Quang Hòa năm thứ nhất.
Chống Nam triều
Năm 1543, Lê Trang Tông đích thân đem quân đánh Bắc triều, Tổng trấn Thanh Hoa Trung hầu Dương Chấp Nhất dẫn quân ra hàng Trang Tông, Trang Tông lấy lại được Tây Đô.
Tháng 5 năm 1545 Trang Tông lại đích thân kéo quân ra Yên Mô - Ninh Bình, lúc này Dương Chấp Nhất lại phản lại Trang Tông, bỏ thuốc độc giết Nguyễn Kim rồi trở về với Mạc Phúc Hải. Đại tướng bị giết, Trang Tông phải lui binh. Thừa cơ Mạc Hiến Tông đuổi đánh Lê Trang Tông. Lúc này Trang Tông thăng Trịnh Kiểm lên chức Tiết chế được độc quyền nắm giữ quyền binh để chống lại nhà Mạc.
Trị vì
Trong thời gian làm vua, Mạc Hiến Tông cho đúc tiền Quảng Hòa thông bảo. Ông tiếp tục có những cải cách tiến bộ: công cấp điền địa và cũng coi trọng nghề văn. Trong 6 năm ông đã cho mở hai khoa thi để kén chọn hiền tài, Nguyễn Kỳ đỗ thủ khoa thi 1541, Vũ Khúc đỗ đầu khoa thi năm 1544.
Mạc Hiến Tông lâm bệnh mất ngày 8 tháng 5 năm 1546. Ông ở ngôi được 6 năm. Con ông là Mạc Phúc Nguyên lên nối ngôi, tức là Mạc Tuyên Tông.
Gia quyến
Mạc Hiến Tông có sáu người em trai là: Ninh vương Mạc Phúc Tư, Khiêm vương Mạc Kính Điển, Mạc Lý Tường, Mạc Lý Hoà, Mạc Hiệp Cung, Ứng vương Mạc Đôn Nhượng.
Các nhà nghiên cứu căn cứ các văn bia thời Mạc xác định Mạc Hiến Tông có một hoàng hậu còn sống tới năm 1579 và là thái hoàng thái hậu thời Mạc Mậu Hợp1
- Con
Không rõ ông có bao nhiêu con, nhưng chỉ biết ông có một người con trai là Mạc Tuyên Tông
Niên hiệu
| Niên hiệu2 | Chữ Hán | Dương lịch |
|---|---|---|
1. Quảng Hòa (năm thứ nhất - năm thứ 7) | 廣和 | (1540-1546) |
Xem thêm
- Nhà Mạc
- Mạc Thái Tổ
- Nam Bắc triều
- Chúa Trịnh
Tham khảo
- Đại Việt thông sử
- Đại Việt Sử ký Toàn thư
- Quỳnh Cư, Đỗ Đức Hùng (2001), Các triều đại Việt Nam, Nhà xuất bản Thanh niên
- Viện Sử học (1996), Vương triều Mạc, Nhà xuất bản Khoa học xã hội
Chú thích
- ^ Viện Sử học, sách đã dẫn, tr 138
- ^ Bảng tra niên hiệu các triều vua Việt Nam
(Nguồn: Wikipedia)