Nguyễn Thái Bình (14 tháng 1, 1948 - 2 tháng 7, 1972) là một sinh viên phản chiến Việt Nam bị bắn chết tại phi trường Tân Sơn Nhất vì tội khủng bố sau khi khống chế một chiếc máy bay. Sau cái chết, anh trở thành một biểu tượng cho phong trào phản chiến của sinh viên miền Nam Việt Nam vào thập niên 1970[cần dẫn nguồn].

Thiếu thời

Nguyễn Thái Bình sinh ngày 14 tháng 1 năm 1948 tại xã Trường Bình, huyện Cần Giuộc, tỉnh Long An1 , là con thứ hai trong 9 người con của bà Lê Thị Anh 2 và ông Nguyễn Văn Hai3 (Thái Bình là con thứ ba trong 12 người con, trong đó 4 người đã chết nếu tính luôn Thái Bình4 ). Sau khi học xong tiểu học tại Cần Giuộc, Thái Bình theo cha lên Sài Gòn học tại trường Petrus Ký3 (nay Trường THPT Lê Hồng Phong). Cha anh, một thư ký đánh máy tại Công ty tác Thương Cảng Sài Gòn, không làm đủ nuôi gia đình đông con, cho nên anh làm việc nhặt banh quần vợt để kiếm tiền phụ cha1 . Trong lúc học trường trung học, anh cần cù học tập và tham gia một số hoạt động xã hội, nhưng chưa bao giờ tham gia biểu tình phản chiến như nhiều học sinh khác4 .

Năm 1966, Bình đỗ Tú tài toàn phần. Sau đó, anh lần lượt thi đỗ vào các ngành Y, Dược, Nông Lâm Súc và Học viện Quốc gia Hành chính của Sài Gòn. Anh đã chọn học trường Cao đẳng Nông Lâm Súc (nay Đại học Nông Lâm)5

Du học tại Hoa Kỳ

Tháng 3 năm 1968, Nguyễn Thái Bình được Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) cấp học bổng sang Mỹ để du học. Anh theo học tại Đại học cộng đồng ở Fresno, California một năm rồi chuyển đến Đại học Washington.3 Là một sinh viên ưu tú tốt nghiệp hạng danh dự ngành ngư nghiệp và công nghiệp thực phẩm tại Đại học Washington, Thái Bình còn thích làm thơ, quyền anh, và bóng đá6 .

Trong thời gian học tập tại Hoa Kỳ, anh đã tham gia vào các cuộc biểu tình chống Chiến tranh Việt Nam6 Ngày 10 tháng 2 năm 1972, Nguyễn Thái Bình cùng 9 sinh viên Việt kiều khác đã đột nhập và chiếm tòa lãnh sự của Việt Nam Cộng hòa tại thành phố New York, yêu cầu đòi trả tự do cho 200.000 tù nhân chính trị tại Việt Nam, tổng thống Nguyễn Văn Thiệu từ chức và giải thể "chế độ dã man", và Hoa Kỳ rút khỏi Việt Nam vô điều kiện.7 . Anh bị cảnh sát bắt giữ vì đã đột nhập lãnh sự quán8 , nhưng học bổng USAID vẫn được duy trì.9

Đến mùa xuân năm 1972, Bình bị mất học bổng để tiếp tục cao học tại Đại học Washington. Tại buổi lễ trao học vị của mình, Thái Bình đã phân phát truyền đơn phản chiến, làm gián đoạn nghi lễ.6

Gia đình Thái Bình không hề hay biết về các hoạt động chính trị của anh tại Hoa Kỳ. Trong lá thư gửi tổng thống Mỹ yêu cầu điều tra cái chết của Thái Bình, mẹ anh cho rằng sau khi anh tốt nghiệp đại học, chính phủ Việt Nam Cộng hòa đưa lệnh về nước để đóng góp cho đất nước2

Cái chết

Trước khi về nước, Bình đã viết hai lá thư ngỏ gửi cho "những người yêu hòa bình và công lý trên thế giới" và tổng thống Richard Nixon, chỉ trích các hành động mà anh cho là tội ác chống lại nhân dân Việt Nam của Hoa Kỳ. Đồng thời, anh nêu rõ ý định chuyển hướng chuyến bay Pan-Am 841 đến Hà Nội.10 Trên chuyến bay về nước, ngày 2 tháng 7, một giờ trước khi đến Sài Gòn, Bình đã khống chế, ra lệnh chiếc máy bay Boeing 747 của hãng Pan American World Airways do cơ trưởng Gene Vaughn điều khiển chuyển hướng tới Hà Nội nếu không anh sẽ kích nổ bom phá hủy máy bay6 . Tuy nhiên, phi công vẫn điều khiển chiếc máy bay đáp xuống Sài Gòn. Bình gửi viên phi công một yêu cầu thứ hai, viết bằng máu của chính mình, nhưng việc này không thành công và anh bị đã bị hạ sát bởi 5 phát đạn của một viên cảnh sát Mỹ đang đi nghỉ mát bắn chết khi máy bay đáp tại sân bay Tân Sơn Nhất. Sau đó, Vaughn vứt xác anh xuống đường băng qua cửa sổ máy bay11 .

Tưởng niệm

Ngày 4-7-1972, hay tin Nguyễn Thái Bình bị sát hại, các bạn học của anh đã tưởng niệm anh tại Đại học Washington6 . Một số tổ chức sinh viên Việt kiều cũng tổ chức các cuộc tưởng niệm anh. Hội sinh viên Việt Nam tại Mỹ đã họp báo tại San Francisco công bố hai lá thư ngỏ của anh gửi cho Tổng thống Mỹ Nixon và gửi cho nhân dân yêu chuộng hòa bình công lý trên thế giới. Dưới áp lực của những người yêu chuộng hòa bình, chính phủ Tổng thống Nguyễn Văn Thiệu đã phải trả tự do cho gia đình anh những ngày sau đó.

Hiện nay tại Việt Nam, Nguyễn Thái Bình được truyền thông nhà nước coi như một hình tượng đấu tranh chống Mỹ. Có một số trường được đặt tên theo Nguyễn Thái Bình và một quỹ học bổng dành cho học sinh nghèo học giỏi ở Việt Nam cũng được đặt tên theo anh. Tại thành phố Hồ Chí Minh, có một phường (tại Q.1) và tên anh cũng được ghi dấu trên những con đường tại quận 1, quận Tân Bình và các trường THCS, THPT tại huyện Bình Chánh, quận Tân Bình 3 . Tại thành phố Đồng Hới (Quảng Bình) có con đường mang tên Nguyễn Thái Bình ở phường Nam Lý (nối đường Hoàng Việt với đường Võ Thị Sáu). Tại thành phố Hạ Long tên anh được đặt cho một phố tại phường Hồng Hà. Ngôi trường anh theo học thời tiểu học tại Cần Giuộc (Long An) nay mang tên anh - Trường Tiểu học Nguyễn Thái Bình.5

Ngày 30 tháng 4 năm 2010, anh được Nhà nước Việt Nam truy tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng Vũ trang Nhân dân.

Câu nói

  • "Anh nghĩ thà rằng cho anh làm hạt cát phù sa để bón cho cây lúa của nông dân nghèo còn hơn làm viên kim cương lấp lánh trên tay bà mệnh phụ kênh kiệu, giàu có nhờ tham nhũng và bóc lột."12

Nguyễn Thái Bình có câu nói nổi tiếng khi chỉ trích chính sách của Tổng thống Mỹ Nixon là "The old wine in the new plastic bottle"(tạm dịch: "Rượu cũ bình mới"). Câu nói này hàm ý chính sách của Nixon bản chất vẫn là "xâm lược" Việt Nam.[cần dẫn nguồn]

Tham khảo

  1. ^ a ă “Item Number 2361204007: Nguyen Thai Binh: That Patriotic Student with an Ardent Heart will Live Forever”. Tháng 8 năm 1972. Truy cập ngày 15 tháng 11 năm 2008. 
  2. ^ a ă Lê Thị Anh (ngày 16 tháng 7 năm 1972). “Item Number 2361203029: Đơn gửi Tổng thống Hoa Kỳ từ bà Lê Thị Anh: V/v xin điều tra vụ sinh-viên NGUYỄN THÁI BÌNH bị bắn chết ngày 2-7-1972 trên phi-cơ B.747 của hãng PAA”. Vietnam Virtual Archive. Truy cập ngày 15 tháng 11 năm 2008. 
  3. ^ a ă â b Trần Ấm (ngày 4 tháng 8 năm 2007). “Tên anh đã trở thành bất tử...”. Hà Nội Mới. Truy cập ngày 15 tháng 11 năm 2008. 
  4. ^ a ă Diane Jones (ngày 23 tháng 7 năm 1972). “Item Number 2361203041: Letter to Tran Khanh Tuyet from Diane Jones about the death of Nguyen Thai Binh”. Truy cập ngày 15 tháng 11 năm 2008. 
  5. ^ a ă http://trangtin.congan.com.vn/?mod=detnews&catid=1060&p=&id=537581.  |tựa đề= trống hay bị thiếu (trợ giúp)
  6. ^ a ă â b c Lily Eng (ngày 3 tháng 7 năm 1992). “Honoring A Young Life That Ended Too Soon -- 20 Years Later, Friends Still Saddened”. Seattle Times. Truy cập ngày 15 tháng 11 năm 2008. 
  7. ^ “Item Number 2361203038: Nguyen Thai-Binh: "The Activities for Peace of Vietnam"”. Virtual Vietnam Archive. 25 tháng 4 năm 1972. Truy cập ngày 15 tháng 11 năm 2008. 
  8. ^ “Item Number 2361203031: Nguyen Thai Binh”. Virtual Vietnam Archive. 18 tháng 4 năm 1972. Truy cập ngày 15 tháng 11 năm 2008. 
  9. ^ “Item Number 2361203030: Letter written by Nguyen Thai Binh”. Virtual Vietnam Archive. 25 tháng 3 năm 1972. Truy cập ngày 15 tháng 11 năm 2008. 
  10. ^ Việt Thái Bình (1 tháng 7 năm 1972). “Item Number 2361203043: Open Letter to the Peace and Justice Loving People in the World: By Viet Thai Binh”. Virtual Vietnam Archive. Truy cập ngày 5 tháng 11 năm 2008. 
  11. ^ “The Hard New Line”. Time. 17 tháng 7 năm 1972. Truy cập ngày 27 tháng 4 năm 2008.  Kiểm tra giá trị ngày tháng trong: |date= (trợ giúp)
  12. ^ Bế Kiến Quốc. “Lựa chọn của Nguyễn Thái Bình”. Truy cập ngày 27 tháng 4 năm 2008. 

(Nguồn: Wikipedia)