Dương Thị Bí1 (楊氏賁, ? - ?) là một tì thiếp của hoàng đế Lê Thái Tông. Bà đã sinh hạ hoàng nam Lệ Đức hầu. Ban đầu bà được phong làm Phi (妃), sau vì thiên tư kiêu ngạo nên bị giáng làm Chiêu nghi (昭儀). Sau nữa tiếp tục bị giáng làm thứ nhân, giam vào lãnh cung. Cuối cùng bà và con trai bị lưu đày tới Lạng Sơn.

Tiểu sử

Lê Thái Tông có nhiều phi tần và có tổng cộng 4 người con trai và 3 con gái. Trước khi sinh hoàng tử, Thái Tông đã có 2 bà phi là Nguyên phi Lê Ngọc Dao (黎玉瑤), con gái của Đại tư đồ Lê Sát và Huệ phi Lê Nhật Lệ (黎日厲), con gái của Tư khấu Lê Ngân. Khi Lê SátLê Ngân bị xử tội năm 1437, hai người bị phế. Lê Ngọc Dao xuống làm thứ nhân, còn Lê Nhật Lệ xuống làm Tu dung (修容).

Sau đó, Thái Tông sủng hạnh Dương Thị Bí và sinh ra con trai trưởng là Lê Nghi Dân vào năm 1439, không lâu sau lập làm Hoàng thái tử. Dương phi vì có con làm Thái tử, bắt đầu ỷ sủng sinh kiêu, ức hiếp người trong cung, Thái Tông biết được có ý không vui.

Năm 1440, Thái Tông bắt đầu sủng ái bà Nguyễn Thị Anh, phong làm Thần phi (宸妃). Lấy cớ Dương phi kiêu ngạo, Thái Tông truất làm Chiêu nghi (昭儀). Một năm sau, người con trai thứ hai là Lê Khắc Xương (黎克昌) ra đời, nhưng mẹ là Quý nhân Bùi thị (貴人裴氏) không được Thái Tông yêu nên cũng thất sủng. Cùng năm đó Nguyễn Thần phi sinh được Hoàng tử thứ ba Lê Bang Cơ, Thái Tông liền truất Nghi Dân làm Lạng Sơn vương (諒山王) và lập Bang Cơ làm Hoàng thái tử.

Sau đó không thấy sử sách nhắc đến Dương Thị Bí, ngay cả khi Lê Nghi Dân giành được ngôi vua năm 1459.

An táng

Cuộc khai quật khảo cổ học ngôi mộ “Bà Chúa” phát hiện tại thôn Nhân Giả, huyện Vĩnh Bảo, thành phố Hải Phòng vào năm 1977 được các nhà sử học nhận định rằng có nhiều bằng chứng đó chính là bà phi Dương Thị Bí, mẹ của Lê Nghi Dân. Qua cách mai táng, quy mô và cấu trúc ngôi mộ và những đồ tuỳ táng bằng vải vóc, tượng hình nhân hay trang sức bằng vàng các nhà sử học nhận định rằng cuối đời người trong mộ vẫn được hưởng sự quyền quý2 .

Xem thêm

Tham khảo

  • Đại Việt thông sử
  • Đại Việt sử ký toàn thư

Chú thích

  1. ^ Duyên phận bà Dương Thị Bí
  2. ^ Gương soi lịch sử

(Nguồn: Wikipedia)