Địa Danh

Sông Serepôk
Sông Serepôk
Đặc điểm
Dài	406 km
Lưu vực	16.420 km²
Lưu lượng	181 m³/s
Dòng chảy
Thượng nguồn	Đăk Lăk
Cửa sông	Sông Mê Kông
Cao độ	?
Địa lý
Các quốc gia lưu vực	Việt Nam và Campuchia

Sêrêpôk (hay Srêpôk), tên gọi trong tiếng Khmer là Tonlé Srepok, là dòng sông lớn nhất trong hệ thống sông ngòi ở Đăk Lăk.

Đây là một phụ lưu quan trọng của sông Mekong. Đoạn chảy trên địa phận Đăk Lăk còn được gọi là sông Đăk Krông. Tính từ chỗ hợp lưu của sông Krông Ana, sông Krông Nô tới cửa sông nó dài 406 km¹ , trong đó đoạn chảy trong lãnh thổ Việt Nam dài khoảng 126 km, đoạn chảy qua Campuchia dài khoảng 281 km.

Trong tiếng dân tộc vùng Tây Nguyên và Nam Lào thì "Sê" đã là sông, và nếu gọi đúng thì cần phải là Sê Rêpôk.

Vị trí địa lý

Nằm ở phía Tây Trường Sơn, con sông này chảy sang đất Campuchia trước khi nhập vào sông Mê Kông để sau đó con sông lớn này trở lại Việt Nam. Sông được hình thành hoàn toàn trên địa phận Đăk Lăk và được hợp thành từ hai dòng sông nhỏ là sông Krông Ana (sông Mẹ hay sông Cái) và sông Krông Nô (còn gọi là Krông Knô, sông Bố hay sông Đực). Sông chảy qua các huyện Krông Ana, Buôn Đôn và Ea Súp của Đăk Lăk.

Một phụ lưu là đăk Đăm, bên Campuchia gọi là prek Dak Dam, dài hơn 100 km chạy theo hướng nam - bắc được lấy làm biên giới Việt Nam - Campuchia ở đoạn này.

Vừa ra khỏi lãnh thổ Việt Nam, Serepôk được bổ sung thêm nguồn chảy dồi dào từ dòng sông Ea H'leo. Sông Serepôk nhập vào sông Mekong sát Stung Treng, tỉnh Stung Treng. Trước khi nhập vào, nó còn nhận nước từ sông Sesan và sông Sekong, là hai sông này cũng có nguồn từ lãnh thổ Việt Nam.

Đặc điểm

Sông Sêrêpôk, đoạn chảy qua Bản Đôn, Việt Nam.

Sông Serepôk dài 406 km và có nhiều thác ghềnh hùng vĩ còn tương đối hoang sơ như: thác Trinh Nữ, thác Đray Sáp, thác Đray Nu, thác Đray H'linh, thác Gia Long, thác Bảy Nhánh... là những điểm du lịch hấp dẫn khách du lịch.

Do dòng sông rất dài, được hợp bởi nhiều con sông, suối nhỏ bắt nguồn và được nuôi dưỡng trong những cánh rừng đại ngàn nên dòng sông này có lưu lượng nước rất lớn, hệ sinh thái của sông cũng rất phong phú và đa dạng, tạo nên một nguồn lợi to lớn về thủy sản và thủy điện. Ở đây có các loài cá đặc sản như cá lăng và đặc biệt là cá mõm trâu, (loài cá nhiều người vẫn đinh ninh là cá anh vũ tiến vua).

Cuối thế kỷ 19, khi đường bộ còn chưa phát triển, sông Sêrêpôk là một trong những đường giao thương quan trọng trong vùng. Người Lào và Cao Miên thường đi thuyền ngược dòng sông để đến buôn bán, trao đổi hàng hóa với vùng cao nguyên Đăk Lăk của Việt Nam. Bản Đôn ngay từ ngày ấy đã trở thành một thương cảng sầm uất; nơi đây lúc ấy có thể ví như Hội An của Đà Nẵng hay Phố Hiến - Hưng Yên.

Người Lào khi đến đây buôn bán đã định cư ở đây rất đông, góp phần xây dựng lên một Bản Đôn nổi tiếng với những bản sắc văn hóa đặc trưng như hôm nay.

Tình trạng khai thác hiện tại

Những công trình thủy lợi đã lấy nước của sông Sêrêpôk tưới cho những cánh đồng lúa như thế này ở vùng cao Tây Nguyên.

Sêrêpôk là nguồn cung cấp thủy sản quan trọng cho dân cư địa phương

Sêrêpôk là nguồn nước mặt quan trọng của Đăk Lăk. Tuy nhiên, dòng sông đang ngày càng trở nên hung dữ và hay thay đổi. Đây chính là hậu quả tất yếu của tình trạng phá rừng làm nương rẫy diễn ra lan tràn trên thượng nguồn và dọc hai bên bờ sông. Việc khai thác quá mức dòng chảy của sông Sêrêpôk và các chi lưu của nó cũng là điều làm nhiều người phải quan ngại đến hệ sinh thái mỏng manh của dòng sông. Dọc theo dòng sông, hiện tại đã có rất nhiều các công trình thủy điện mọc lên với mật độ dày² như thủy điện Krông Kmar³ (thị trấn Krông Kmar, Krông Bông), thủy điện Buôn Kuốp⁴ (xã Hòa Phú, huyện Cư Jút, Đăk Lăk), Đray H'linh 1, Đray H'linh 2 (Cư Jút), Buôn Tua Srah (Lăk), Sêrêpôk 3 (Buôn Đôn)... Các công trình thủy lợi chặn dòng như Ea Sup Thượng, Ea Sup Hạ...cũng góp phần làm cá sông bị ảnh hưởng nặng nề đến tập tính sinh sản. Ngoài ra, tình trạng đánh bắt cá bừa bãi và bằng các hình thức tàn sát như dùng xung điện, lưới điện, lưới vét, thuốc nổ... Chất thải từ các khu công nghiệp Hòa Phú (Đăk Lăk), Tâm Thắng (Đăk Nông) được xây dựng ngay bên bờ sông cũng góp phần làm nguồn lợi thủy sản của dòng sông bị ảnh hưởng và ngày càng thêm cạn kiệt nhiều loài đang lâm vào tình trạng nguy cấp. Ngay trong thời điểm hiện tại, cá lăng và cá mõm trâu, những loài cá đặc sản của dòng sông khi xưa vốn rất dồi dào nay đã trở nên hiếm hoi...

Công trình thủy điện Sêrêpốk 4 A ngăn dòng, chuyển nước sang khu vực khác để phát điện, làm khúc sông Sêrêpốk chảy qua khu du lịch văn hóa, sinh thái Buôn Đôn, huyện Buôn Đôn cạn trơ đáy, trở thành dòng sông “chết”, ngọn thác Bảy Nhánh trên dòng sông Sêrêpốk nay cũng chỉ còn là bãi đá.⁵

Sự kiện tai nạn giao thông

Vào tối ngày 17 tháng 5 năm 2012, một xe khách đi theo hướng Buôn Ma Thuột - Thành phố Hồ Chí Minh đã tông vào lan can cầu Sêrêpôk trên quốc lộ 14 (cầu cách Buôn Ma Thuột cỡ 14 km) rồi rơi xuống sông Sêrêpôk. Vụ tai nạn đã làm hơn 30 người thiệt mạng và hơn 20 người bị thương.⁶

Sông Sêrêpôk trong văn nghệ

Sông Sêrêpôk với tên gọi địa phương ở Đăk Lăk là sông Đăk Krông được nhắc đến trong bài hát nổi tiếng "Sông Đăk Krông mùa xuân về" của Tố Hải:

Một số hình ảnh về sông Serepôk

Tham khảo

Xem thêm

(Nguồn: Wikipedia)