Phong Trào Kháng Thuế Ở Miền Trung Qua Các Châu Bản Triều Duy Tân

... Phần lớn hiểu biết ngày nay có được về cuộc dân biến năm 1908 tại miền Trung đã được cung hiến bởi sự tường thuật của cụ Huỳnh Thúc Kháng, một trong những lãnh tụ của phong trào Duy Tân vào đầu thế kỷ XX. Trong khi ấy, văn khố của triều Nguyễn (được giữ tại Chi nhánh Văn khố Quốc gia ở Đà Lạt) duy trì nhiều châu bản liên quan đến các biến cố này, mà cho đến nay vẫn chưa được khai thác; mặc dầu các tài liệu này chỉ chứa đựng các quan điểm và nhận xét của Nam triều đối với một phong trào mà chính phủ coi là phiến loạn, chúng cũng đem đến cho ta nhiều ánh sáng quí báu, cho phép bổ túc và đính chính những thiếu sót và sai lầm, và nhất là chúng hiến cho ta một số dữ kiện mới mẻ về các nhân vật đã tham gia phong trào...